بیشتر دانش ‌آموزانی که رشته علوم تجربی را در دبیرستان انتخاب می کنند، با هدف ورود به رشته پزشکی و رشته پیراپزشکی به آینده این رشته نگاه می کنند.

متاسفانه گاهی اوقات دانش آموزان اطلاعات درستی از دروس رشته های پیراپزشکی و آینده شغلی و بازار کار آن ندارند. هدف ما در این مقاله معرفی رشته مهم هوشبری، دروسی که دانشجو باید در آن ها مهارت کسب کند همچنین بررسی بازار کار و آینده این رشته است.

یکی از زیر شاخه های مهم پیراپزشکی، رشته هوشبری است. ورود و تحصیل در این رشته پس از کسب امتیاز لازم در آزمون سراسری امکان پذیر است. در چند سال گذشته دانش ‌آموزان می ‌توانستند در مقطع کاردانی رشته هوشبری نیز ثبت نام کنند؛ اما اکنون تحصیلات در آن به صورت کارشناسی پیوسته تبدیل شده است.

معرفی دروس رشته هوشبری

یک دانشجوی مشغول به تحصیل در این رشته موظف است که تمامی واحدهای تئوری، عملی و کارآموزی خود را با موفقیت در محیط های درمانی سپری کند. پس از کسب نمرات لازم در این دروس، دانشجو به یک تیم درمان می پیوندد تا در عملیات بهبود بیمار در اتاق عمل به پزشک و تیم درمان کمک نماید.

به طور کلی هدف از تدریس این رشته در دانشگاه‌ های علوم پزشکی پرورش افرادی است که توانایی کمک رسانی به متخصصان بیهوشی را داشته باشند. به علاوه افرادی که در این رشته فارغ التحصیل می شوند می توانند گازهای موجود در خون افراد را اندازه گیری کنند، همچنین طرز استفاده از دستگاه های بیهوشی و استریل کردن آن‌ها را نیز می آموزند.

افرادی که مشغول به تحصیل در رشته هوشبری هستند در طول دوره تحصیلی با تمامی تجهیزات مراقبت از بیمار بیهوش آشنا می شوند. گروه تدریس هوشبری همواره در تلاش است تا دانشجویانی را پرورش دهد که تمامی بخش های بیمارستان را بشناسد و نحوه مراقبت از بیماران در بخش های مختلف را یاد بگیرند.

این آموزش ها در مقطع کارشناسی و در طی ۴ سال و با ۱۳۴ واحد درسی عمومی و اختصاصی به شرح زیر به دانشجو یاد داده خواهد شد:

۲۶ واحد دروس عمومی

۴۱ واحد دروس پایه

۳۳ واحد دروس تخصصی

۱۸ واحد کارآموزی

۱۶ واحد کارورزی

دروس عمومی رشته هوشبری

• مبانی نظری اسلام
• اخلاق اسلامی
• انقلاب اسلامی
• تاریخ و تمدن
• آشنایی با منابع اسلامی
• ادبیات فارسی
• زبان عمومی
• جمعیت و تنظیم خانواده
• تربیت بدنی ۱ و ۲

دروس اختصاصی رشته هوشبری

• آناتومی ۱ و ۲
• فیزیولوژی ۱ و ۲
• فیزیک هوشبری
• بیوشیمی
• روانشناسی
• کاربرد رایانه
• نشانه شناسی و معاینات بالینی
• اصول کمک های اولیه
• فیزیوپاتولوژی
• فوریت های پزشکی
• مدیریت در بیهوشی
• روش بیهوشی ۱ و ۲ و ۳
• اصول مراقبت های ویژه
• آشنایی با بیماری های داخلی و جراحی
• اخلاق حرفه ای در هوشبری
• کارآموزی ۱ ۳ و ۴
• میکروب شناسی و استریلیزاسیون
• ایمونولوژی
• واژه شناسی پزشکی
• آمار زیستی و روش تحقیق
• اصول پایه داروشناسی
• اصول پرستاری و کار در اتاق عمل
• خون شناسی و انتقال خون
• زبان تخصصی
• اصول بیهوشی
• مراقبت های پس از بیهوشی
• اصول و روش های اداره درد
• داروشناسی اختصاصی
• کارآموزی پرستاری
• کارآموزی هوشبری

شرح وظایف هوشبر در اتاق عمل

کمک کردن به متخصصان بیهوشی در کلینیک، انجام احیای قلبی و ریوی بعلاوه انجام بی حسی های موضعی از مهم ترین وظایف یک هوشبر محسوب می شود.

از دیگر مسئولیت های هوشبر می توانیم کمک به بازگرداندن بیمار، تنظیم و ثابت نگه داشتن علائم حیاتی، استریل کردن دستگاه ها، بررسی مداوم وضعیت بیمار و مراقبت از بیمار اشاره کرد.

در نظر داشته باشید که وظایف شخص تحصیل کرده در این رشته به همین چند مورد محدود نمی شود و هوشبر باید قبل از شروع هر عمل از سالم بودن تمامی دستگاه ها مطمئن شود. همچنین داروها و امکانات مورد نیاز را بررسی کند تا در مواقع لزوم کمبودی احساس نشود.

یک هوشبر ماهر در حین عمل و مراقبت پس از جراحی باید به صورت مکرر مقدار گازهای موجود در خون بیمار را ثبت نماید و در صورت لزوم از دستگاه اکسیژن استفاده کند.

هوشبر موظف است قبل از ورود بیمار به اتاق عمل تمامی آزمایش ها اعم از استفاده از دارو و مواد مخدر را بررسی کند و متناسب با شرایط جسمانی بیمار نحوه بیهوشی و مقدار و نوع ماده بیهوش کننده را پس از مشورت با پزشک تعین کند.

گرایشات کارشناسی ارشد رشته هوشبری چیست؟

نکته: دانشجویان پس از فارغ التحصیل شدن در مقطع کارشناسی می توانند کارشناسی ارشد خود را در رشته های آناتومی، فیزیولوژی، پرستاری و یا ۲۵ رشته زیر شاخه علوم پزشکی، اخذ نمایند.

این ۲۵ رشته زیر شاخه علوم پزشکی عبارتند از:

1. مهندسی پزشکی در دو حوزه بیوالکتریک و زیست مواد
2. آمار زیستی
3. فیزیولوژی
4. آموزش پزشکی
5. آموزش بهداشت
6. کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
7. اتاق عمل
8. اپیدمیولوژی
9. پرستاری مراقبت های ویژه
10. مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی
11. ژورنالیسم پزشکی
12. ارزیابی فناوری سلامت
13. پرستاری مراقبت های ویژه نوزادان
14. نانوتکنولوژی پزشکی
15. تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی
16. اقتصاد پزشکی
17. تکنولوژی گردش خون
18. زیست فناوری پزشکی
19. برنامه ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی
20. انفورماتیک پزشکی
21. علوم بهداشت در تغذیه
22. رفاه اجتماعی
23. ارگونومی
24. فناوری اطلاعات سلامت
25. تاریخ علوم پزشکی

چه اشخاصی می توانند در رشته هوشبری موفق باشند؟

برای رسیدن به موفقیت در رشته هوشبری باید از روابط عمومی بالایی برخوردار باشید تا بتوانید بیمار را به درستی از روند بیهوشی آگاه سازید.

نکته مهمی که باید قبل از انتخاب رشته هوشبری در نظر بگیرید این است چنین رشته ای صحنه های دلخراش زیادی ممکن است برای شخص به همراه داشته باشد؛ بنابراین افرادی که توانایی تحمل دیدن خونریزی و مشکلات جسمانی انسان ها را ندارند از انتخاب رشته هوشبری صرف نظر کنند.

شرح مزایا و معایب رشته هوشبری

در مقایسه رشته هوشبری با پرستاری و پزشکی می ‌توان گفت که هوشبری محیط کار تمیزتری دارد و خبری از شلوغی سرسام آور بیمارستان نیست و از آلودگی های موجود در بیمارستان تا حد زیادی نیز در امان است.

همچنین تحصیل رشته هوشبری برای افرادی که رویای جراح شدن را در سر داشتند، اما با توجه به رتبه کسب شده در کنکورشان نتوانستند به آن دست یابند شغل مناسبی است.

در کنار تمام مزایای که رشته هوشبری به خود اختصاص داده است استرس و اضطرابی که در اتاق عمل به شخص تحمل می شود یک عیب بزرگ محسوب می شود، زیرا وجود استرس به صورت مداوم می تواند عوارض جبران ناپذیری را برای شخص به همراه داشته باشد.

همچنین حقوق این افراد در مقایسه با دیگر رشته های پیراپزشکی پایین می باشد که باعث نارضایتی هوشبران گشته است.

کارآموزی رشته هوشبری چگونه است؟

هدف اصلی انجام کارآموزی، کسب مهارت های عملی وظایفی است که دانشجو باید پس از فارغ التحصیلی بر آنها مسلط باشد. نکته جالب توجهی که وجود دارد این است که ساعت کاری کارآموزان هوشبری با کارآموزان مامایی مطابقت دارد، تا هر دو رشته بتوانند مهارت خود را در شرایط خاص نیز بسنجند.

به خاطر داشته باشید که یک کارآموز موظف است که مطابق با جدول زمانبندی شیفت های خود در صبح، عصر و روز های تعطیل را سر وقت تحویل بگیرد. دوره کارآموزی هوشبری در دو عرصه ۲۰۴ ساعته برگزار می شود.

عرصه یک

کار در PACU به مدت ۱۰۲ ساعت

کار در ICU به مدت ۱۰۲ ساعت

عرصه دو

کارآموزی در اورژانس برابر با ۱۰۲ ساعت

کارآموزی در سرویس درد به مدت ۱۰۲ ساعت

گذراندن طرح دو ساله هوشبری چگونه است؟

رشته هوشبری همچون دیگر رشته های علوم پزشکی پس از فارغ التحصیلی نیازمند خدمت کردن به مردم مناطق محروم به مدت دو سال است. طبق اطلاعیه سازمان نظام وظیفه سپری کردن طرح دو ساله برای اشخاصی که موظف به سپری کردن دوره سربازی هستند به عنوان خدمت سربازی در نظر گرفته خواهد شد.

گذراندن طرح هوشبری جهت کسب مدرک و ورود به بازار کار اجباری می باشد.

بازار کار رشته هوشبری چگونه است؟

یک هوشبر پس از کسب مدرک کارشناسی می تواند جذب بیمارستان ها، مراکز جراحی، کلینیک ها، بخش فوریت های پزشکی، کلینیک های زیبایی و… شود.

به طور کلی می توان گفت که بازار کار رشته هوشبری با محل زندگی فرد نیز ارتباط مستقیمی دارد.

سوالات متداول

آیا سطح درآمد پرستاری و هوشبری به یک اندازه است؟

بله؛ سطح درآمد این دو در یک سطح قرار دارد.

بازار کار پرستاری بهتر است یا هوشبری؟

بازار کار رشته پرستاری به مراتب بهتر از هوشبری است.

آیا امکان ادامه تحصیل در رشته هوشبری وجود دارد؟

بله، در طی چند سال اخیر کارشناسی ارشد این رشته به ایران وارد شده است.